Diplomadrift

De stelling luidt: bestaat er iets tussen falen en slagen in? Bijvoorbeeld je hebt je diploma’s gehaald, maar slaagt er niet in werk te vinden in het opleidingsdomein waarin je bent afgestudeerd. Andersom kan een ongeschoolde, Self-made (wo)man de bovenste sport van een carrièreladder bereiken puur door doorzettingsvermogen, uitstraling, noeste arbeid (en vaak eeuwen geduld).

De pest tegenwoordig is, dat bijna iedere jongeling gestudeerd heeft en dat een ieder daarvan is gespecialiseerd. Dat lijkt in de wetenschappelijke wereld een goed ding, want een willekeurige documentaire schuift onderzoekers naar voren met de meest exotische, educatieve achtergrond en blijkt zijn/haar academische steentje ruimschoots bij te dragen.

Hoe anders is het voor de grote bulk, die gaat voor de commercie, sales, financiën en het sociale domein en ga zo maar door. Eenmaal een weg ingeslagen betekent 45 jaar (straks 50 jaar?) voortborduren op diezelfde scholing, maar een mens is zoveel meer dan zijn opleiding of zijn baan als docent, bakker of boekhouder.

Door al dat gestudeer sterven de praktische beroepen uit, want ieder kind is tegenwoordig een wonderkind dat zeker te weten naar het VWO moet! Ouders kan je zoiets niet kwalijk nemen maar soms raken ze verblind door al die prestatiedwang. Dat Pietje leuk met lego kon bouwen, of Saartje het fantastisch vond om poppen kaal te knippen als kapster in spe is inmiddels overschaduwd door die alles verpletterende CITO toets.

Ten tijde dat ik op het schoolplein stond werd er nogal eens gepocht over deze momentopnametoets. Ik denk niet dat alle ouders zo zijn, maar indertijd werd ik er niet goed van.

Een ander stelling is: ‘Als je ‘vol ‘ bent van je te bewijzen, verdringt dat dan niet je creativiteit om daadwerkelijk te leveren?

Is dat niet wat de mens überhaupt door de tijd heen heeft moeten doen in allerlei klimaten, omstandigheden en oorlogen, maar ook in ‘barre’ werkeloosheidtijden.

Ik pleit ervoor dat ieder mens de keuze moet hebben om steeds een ander talent naar voren te laten komen, misschien wel met behoud van een soort basisinkomen (ander woord voor Bijstand), zonder al die rare regels en betuttelingen.

In Finland is een proef gedaan met deze basisuitkering,wat volgens mij bedoeld was als een uitkering voor iedereen met een duobaan of het opzetten van eigen initiatieven. Heel voorbarig wordt nu geconcludeerd dat het de mensen niet aan zou zetten tot werken. Tja, dan moet er wel werk zijn – robotisering/digitalisering is niet meer te keren.

Dat betekent aanpassen. Creatief omgaan met wat je verder in huis hebt. Als uitgeschakelde werknemers wat meer de ruimte krijgen voor zelfontplooiing en mogen meedenken binnen toelaatbare kaders over hun eigen invulling, krijg je vanzelf een betere samenleving met gemotiveerde mensen met wellicht geweldige ideeen!